آلومینیوم و گالوانیزه از مهم‌ترین انواع متریال هستند که برای ساخت لوازم صنعتی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر چند این دو متریال در برخی ویژگی‌ها، دارای شباهت‌هایی هستند ولی تفاوت‌های بسیار اساسی در کاربرد و ساختار با یکدیگر دارند. بنابراین کسانی که در ساخت و سازهای صنعتی از این متریال‌ها استفاده می‌کنند، باید بدانند که مهم‌ترین تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه چیست؟ در این مقاله از ایران پلی کرافت با ما همراه باشید تا در این زمینه توضیحات مهمی را خدمتتان ارائه نماییم.
ویژگی ورق‌های آلومینیومی
ورق‌های آلومینیومی آلیاژهای پرمصرفی هستند که به کمک فرایند نورد گرم تولید می‌شوند. یکی از ویژگی‌های مهم این ورق‌ها استفاده مستقیم از شمش آلومینیوم در زمان تولید محسوب می‌شود. به عبارت دیگر در ساخت ورق‌های آلومینیومی از فلز دیگری برای افزایش کیفیت آن استفاده نمی‌کنند. در همین راستا در فرایند ساخت این محصولات ابتدا شمش آلومینیوم در دمای بسیار زیادی قرار می‌گیرد و سپس از میان غلطک‌های بزرگی عبور داده شده تا ضخامت مورد نیاز آن به دست آید.
پس از آنکه ورق مورد نظر سرد گردید، محصولی به شکل شیت‌های فلزی یا رول‌های پیچیده شده تولید و به بازار عرضه می‌شود. از مهم‌ترین مشخصات ورق‌های آلومینیومی که به این روش تولید می‌شوند می‌توان به استحکام قابل قبول، وزن کم، رسانایی مناسب و مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی اشاره نمود.
ویژگی ورق‌های گالوانیزه
امروزه ورق‌های فولادی طی روش‌های مختلفی به محصولاتی تبدیل می‌شوند که می‌توان آنها را در صنایع گوناگون استفاده کرد. یکی از روش‌های تولید ورق‌های فولادی، استفاده از فرایند نورد سرد و تبدیل به ورق‌های روغنی است که پس از غوطه‌ور شدن در حوضچه‌های مذاب فلز روی تبدیل به ورق‌های گالوانیزه می‌شوند. این فرایند که گالوانیزاسیون ورق‌های فولادی نام دارد، آنها را تبدیل به ورق‌های با کیفیتی می‌کند که در صنایع مختلف، برای ساخت محصولات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورق‌های گالوانیزه دارای مدل‌های مختلفی مانند ورق‌های شیروانی، ورق‌های رنگی، طرح‌دار و غیر رنگی هستند که هر کدام کاربرها و مشخصات متفاوتی دارند. بنابراین می‌توان گفت این محصولات از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین ورق‌های فولادی در صنایع مختلف به حساب می‌آیند. می‌توان به ضخامت کم، هزینه تولید پایین، تمیز کاری به کمک مواد قلیایی، مقاومت بالا در برابر رطوبت و خوردگی به عنوان مهم‌ترین ویژگی‌های ورق‌های گالوانیزه اشاره نمود.
از طرفی قیمت مناسب ورق‌های گالوانیزه باعث می‌شود که از گزینه‌های اول انتخاب، در ساخت لوازم صنعتی گوناگون محسوب شوند. همچنین این محصولات دوام و طول عمر بالاتری نسبت به ورق‌های فولادی دیگر دارند و اگر محصولات تولید شده توسط آنها به درستی نگهداری شوند تا ۷۰ سال دوام خواهند داشت. علاوه بر آن ساختار و ظاهر این ورق‌ها به گونه‌ای است که اگر ایرادی در زمینه تولید آنها به وجود آمده باشد، به راحتی با چشم دیده شده و نیاز به کنترل و بازرسی کیفی خاصی ندارند.
تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه چیست؟
همانطور که اشاره نمودیم ورق‌های آلومینیوم و گالوانیزه کاربردهای بسیار زیادی دارند و در صنایع مختلف از آنها استفاده می‌شود. اما شناخت تفاوت بین این دو ورق، برای انتخاب بهترین گزینه در ساخت لوازم صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین در ادامه به بررسی اصلی‌ترین تفاوت‌های این دو متریال می‌پردازیم:
- تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه در استحکام و قدرت فولاد گالوانیزه از لحاظ قدرت و مقاومت در درجه بالاتری از آلومینیوم قرار داشته و برای پروژه‌هایی که نیاز به دوام و استحکام بالا دارند، گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شود. هر چند که امروزه برای بالا بردن استحکام آلومینیوم از فرایندهایی مانند فورجینگ استفاده می‌کنند، اما به صورت طبیعی فولاد گالوانیزه مقاومت بالاتری دارد. در حقیقت به دلیل اینکه گالوانیزه از ورق‌های فولادی تهیه می‌شوند و فولاد نیز متریالی بسیار مستحکم‌تر نسبت به فلزهای دیگر است، ورق‌های گالوانیزه نیز از همین خاصیت برخوردار هستند.
- مقاومت در برابر خوردگی برای پاسخ به پرسش تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه، باید بدانید ورق‌های آلومینیوم نسبت به ورق‌های گالوانیزه، مقاومت بالاتری در برابر خوردگی دارند. به همین دلیل یکی از بهترین متریال‌هایی هستند که می‌توان در ساخت پروژه‌های فضای باز از آنها استفاده کرد. آلومینیوم مقاومت بالایی در برابر قرار گرفتن در شرایط مختلف آب‌و‌هوایی مانند باران از خود نشان می‌دهد. اما این را باید در نظر داشته باشید که ورق‌های گالوانیزه مدت زمان طولانی‌تری می‌توانند در شرایط بد آب‌و‌هوایی قرار بگیرند.
- تفاوت گالوانیزه و آلومینیوم در وزن فلزهای گالوانیزه ۲۵۰ درصد از آلومینیوم چگال‌تر هستند. به عبارت دیگر چگالی ورق آلومینیوم یک سوم فولاد است. به همین دلیل ورق‌های گالوانیزه وزن خیلی بالاتری نسبت به آلومینیوم دارند. این خاصیت باعث می‌شود فلزهای گالوانیزه نسبت به متریال آلومینیوم انعطاف‌پذیری پایین‌تری داشته باشند. از این رو ورق‌های گالوانیزه برای ساخت لوازمی که ثابت هستند و کمتر نیاز به جابه‌جایی دارند، گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شوند.
- رسانایی گرمایی ورق‌های آلومینیوم رسانایی گرمایی بیشتری نسبت به متریال گالوانیزه دارند. در صورتی که این دو متریال در شرایط انتقال گرمایی یکسانی قرار بگیرند، ورق‌های آلومینیوم ۴ برابر بیشتر از گالوانیزه می‌توانند انرژی گرمایی را انتقال دهند. در حقیقت نگه داشتن ذرات فلزی و پیوندهای قوی فلزی در ورق آلومینیوم باعث می‌شود که مولکول‌‌ها آزادانه در داخل فلز به حرکت درآمده و این مسئله باعث انتقال راحت انرژی گرمایی در فلز آلومینیوم می‌شود. هرچند که فلز گالوانیزه هم رسانای مناسبی محسوب می‌شود، اما در مقابل فلز آلومینیوم به هیچ عنوان نمی‌تواند برتری داشته باشد.
- تفاوت گالوانیزه و آلومینیوم در رسانایی الکتریکی ورق‌های آلومینیوم از رسانای الکتریکی فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند. در واقع رسانایی الکتریکی آنها تقریباً دو برابر فلز مس بوده، در حالی که این قابلیت در ورق‌های گالوانیزه خیلی کمتر محاسبه شده است.
- تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه در خاصیت جوشکاری یکی از خواص مثبت ورق آلومینیوم که آن را از انواع ورق‌های فولادی متفاوت می‌کند، خاصیت جوشکاری این فلز است. در حقیقت پوشش سطح اکسید آلومینیوم، هدایت حرارتی بالا و دمای ذوب پایین فلز آلومینیوم این خاصیت را برای آن به وجود آورده است. لازم به ذکر است، در هنگام جوشکاری ورق گالوانیزه دودهای سمی زیادی تولید می‌شود. به همین دلیل در این زمان باید از تجهیزات ایمنی بسیار زیادی برای شخص و محیط اطراف استفاده کرد.
- تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه در قابلیت تمیز کاری ورق آلومینیوم دارای وزن سبکی است، سطح مستحکمی دارد و برای جلوگیری از تجمع اکسیژن و تجمع اکسید روی سطح آن باید مرتباً تمیز شود. برای تمیز کردن آلومینیوم و از بین بردن لکه‌های روی سطح آن نیاز است از یک پارچه، به همراه مایع شوینده یا سرکه سفید استفاده کرد. در مقابل فولاد گالوانیزه یک سطح متخلخل و سخت دارد و تمیز کردن آن باید امولسیفایر آب با ۱۲ ph یا کمتر را به کار برد.
- زیبایی ظاهری در روند تولید ورق‌های آلومینیوم، پرداخت‌های مختلفی روی آن انجام می‌شود که باعث شده، نسبت به ورق گالوانیزه ظاهر زیباتری داشته باشند.
- تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه در کاربرد
در ادامه کاربردهای هر یک را بیان کرده‌ایم:
- کاربردهای ورق‌های آلومینیوم ورق‌های آلومینیوم به دلیل چگالی کم و مقاومت بالا در برابر خوردگی، گزینه مناسبی برای ساخت لوازم الکتریکی به حساب می‌آیند. همچنین به دلیل اینکه ورق‌های آلومینیومی انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به ورق‌های مسی دارند و راحت‌تر در هم تنیده می‌شوند، گزینه بسیار مناسبی برای ساخت سیم‌های برق محسوب می‌شوند. علاوه بر آن استحکام بالا، در عین حال وزن پایین این ورق‌ها باعث می‌شود که در صنایع خودروسازی متریال مناسبی برای ساخت قطعات مختلف خودرو باشند. لازم به ذکر است استفاده از آنها در ساخت خودروهای مختلف تا حدود زیادی هزینه سوخت را پایین می‌آورد.
برای بررسی تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه باید بدانید ورق‌های آلومینیوم نیاز به نگهداری و مراقبت کمتری دارند، به همین دلیل از متریال‌های اصلی مورد استفاده در ساختوساز به حساب می‌آیند. قابلیت برش، پانچ، خمش و تولید در اشکال مختلف به خصوص شکل‌های منحنی و ساخت وسایل کوچک صنعتی از دیگر مزیت‌های این ورق‌ها نسبت به ورق‌های دیگر فلزی در ساختوساز به حساب میاد. همچنین ورق‌های آلومینیوم از قابلیت ضد‌باکتری یا آنتی‌باکتریال برخوردار هستند که سبب می‌شود از آنها در صنایع مواد غذایی و صنایع پزشکی، برای ساخت لوازم مورد نیاز استفاده شود. - کاربردهای ورق گالوانیزه با توجه به ویژگی‌هایی که ورق‌های گالوانیزه دارند از آنها در صنایع مختلف استفاده می‌شود. به عنوان مثال در صنعت ساختوساز برای ساخت اسکلت فلزی، بالکن، نردبان، راه‌پله و نرده به کار می‌روند. استفاده از آنها در فضای باز و محیط‌هایی که در معرض رطوبت قرار می‌گیرند، گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شود. همچنین از این محصولات در صنایع خودروسازی، ساخت قطعات هواپیما و قسمت‌های مختلف ماشین آلات صنعتی استفاده‌های بسیاری می‌شود.
یکی دیگر از موارد مصرف مهم ورق‌های گالوانیزه، ساخت لوازم و تجهیزات آشپزخانه از قبیل یخچال، ماشین‌لباسشویی، ماشین‌ظرفشویی و غیره محسوب می‌شود. این ورق‌ها در صنایع برقی و الکترونیکی برای ساخت کابل، پوشش سیم و غیره کاربردهای مختلفی دارند. همچنین تولید انواع ساندویچ پنل‌ها، پوشش سقف‌ها، پیچ، مهره، تجهیزات ترافیکی، ساخت مخازن ثابت یا متحرک، تولید تانکرهای متعدد، ساخت پروفیل‌ها، لوله‌های انتقال مایعات صنعتی از دیگر موارد کاربرد ورق‌های گالوانیزه هستند.
- کاربردهای ورق‌های آلومینیوم ورق‌های آلومینیوم به دلیل چگالی کم و مقاومت بالا در برابر خوردگی، گزینه مناسبی برای ساخت لوازم الکتریکی به حساب می‌آیند. همچنین به دلیل اینکه ورق‌های آلومینیومی انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به ورق‌های مسی دارند و راحت‌تر در هم تنیده می‌شوند، گزینه بسیار مناسبی برای ساخت سیم‌های برق محسوب می‌شوند. علاوه بر آن استحکام بالا، در عین حال وزن پایین این ورق‌ها باعث می‌شود که در صنایع خودروسازی متریال مناسبی برای ساخت قطعات مختلف خودرو باشند. لازم به ذکر است استفاده از آنها در ساخت خودروهای مختلف تا حدود زیادی هزینه سوخت را پایین می‌آورد.
- تفاوت در قیمت مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در تعیین قیمت ورق‌های آلومینیوم نوسان قیمت به‌روز شمش آلومینیوم است که مطابق با بازار جهانی قیمت این متریال تعیین می‌شود. اما قیمت ورق‌های گالوانیزه به قیمت آهن و فلز روی که در ساخت این ورق‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد بستگی دارد. بنابراین توجه به قیمت این محصولات از مهم‌ترین ملاک‌های بررسی پرسش تفاوت آلومینیوم و گالوانیزه چیست؟ به حساب می‌آید.
سوالات متداول
- گالوانیزه بهتر است یا ورق آلومینیوم؟ برای پاسخ به این سوال که ورق آلومینیوم بهتر است یا گالوانیزه باید شرایط مختلف آنها را با توجه به کارایی که دارند مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. به عنوان مثال ورق‌های آلومینیوم ظرافت بیشتری دارند و در کارهای حساس که در مقابل رطوبت قرار می‌گیرند می‌توان از آنها استفاده کرد. ولی در مقابل ورق‌های گالوانیزه به دلیل استحکام بسیار زیادی که دارند در صنایع پایه و ساخت لوازم صنعتی مهم مانند هواپیما یا در ساختوساز استفاده می‌شوند.
- آیا می‌توان این دو متریال را در کنار هم استفاده کرد؟ بله به دلیل سازگاری فولادهای گالوانیزه و فلز آلومینیوم می‌توان آنها را با هم استفاده کرد.
- تفاوت ساخت آلومینیوم و گالوانیزه چیست؟ آلومینیوم نوعی فلز است در حالیکه ورق گالوانیزه روشی از ساخت ورق فولادی به حساب می‌آید.
